Kunsthistorica Julie Hengeveld, conservator van het Edams Museum, geeft op 7 mei aanstaande de lezing ‘80 jaar bevrijding Edam in beeld: 80 jaar herinnering.’ Hierin bespreekt en toont zij objecten, foto’s en documenten uit de museumcollectie die verband houden met de Tweede Wereldoorlog. Zo komen belangrijke personen als verzetsman Gerrit Thomas Vermeer (1904-1991) voor het voetlicht: hij was meer dan veertig jaar bestuursvoorzitter van het Edams Museum en zat tijdens de Tweede Wereldoorlog niet alleen in het Verzet, hij bracht ook Joodse onderduikers in zijn huis onder, terwijl hij ondertussen van hogerhand de opdracht had om kunst van Joodse kunstenaars uit de collectie van het Edams Museum te verwijderen. De Joodse kunstenares Leonie Bander-Lutomirski (1887-1982) wist in Edam, destijds haar eigen woonplaats, in haar eigen huis onder te duiken en overleefde zo de oorlog. Van haar hand is de mooie aquarel van een van de bevrijdingsfeesten, die het Edams Museum bezit.
De museumstukken in deze lezing laten de ontberingen van de oorlog zien, de herinneringen aan evacuaties, de inundatie, honger en kou, maar ook de vrolijkheid na de bevrijding. Centraal echter staat het belang van herdenken door de jaren heen, met de oprichting van oorlogsmonumenten als het Egbert Egbert Snijder Monument in 1949, de Tochtgenoten in 1967 (waaraan in 2002 de namen van Joodse slachtoffers werden toegevoegd) en de plaatsing, in 2018, van Stolpersteine, struikelstenen, die herinneren aan de Joodse slachtoffers en aangeven waar zij woonden en leefden in Edam
De lezing is op woensdagavond 7 mei, 20.00 uur in kerkgebouw De Swaen.
De toegang is gratis en aanmelden is niet nodig.

Deze kleurrijke aquarel maakte Léonie Bander-Lutomirski (1887-1982) in mei 1945, na de bevrijding. Te zien zijn het oude Stadhuis met daarnaast het politiebureau en het voormalige postkantoor met tenslotte het Lancester. De aquarel is gemaakt vanaf de Dam, met zicht op de Hoogstraat, aan het eind waarvan de familie Bander woonde, namelijk in ‘het grote witte huis’ aan het begin van de Baanstraat: Léonie Bander heeft zelf in dit huis ondergedoken gezeten en op die manier de oorlog overleefd…
De aquarel werd in 2017 door Augusta Bander, oftewel dochter ‘Guusje’, aan het Edams Museum geschonken, kort voor haar overlijden (1925-2017).

Hieronder: Stolpersteine in de Grote Kerkstaat.